8.2.07

CLUB DE LECTURA: LITERATURA E GUERRA CIVIL

Onte tivo lugar no salón de actos do instituto a primeira das charlas que compoñen o programa de actividades que, ao longo desta semana, acompañan a presenza no noso centro da exposición "Os mártires do mar", promovida pola Consellería de Cultura dentro das iniciativas do Ano da Memoria. Desde a biblioteca preparamos unha selección de libros que tratan o tema da Guerra Civil, ao voso dispor no patio central do instituto xunto coa exposición, e convocamos unha nova sesión do noso club de lectura para o 7 de marzo arredor das seguintes novelas:

Marina Mayoral, Tristes armas
Agustín Fdez. Paz, Noite de voraces sombras
Xosé Fdez Ferreiro, Agosto do 36
Eloy M. Cebrián, Bajo la fría luz de octubre
Fernando Marías, Cielo abajo

Tamén o recanto da poesía do noso punto de lectura ofrece esta semana un poema inédito de Fran Alonso que nos achega a un dos episodios máis duros da represión no Val Miñor: o asasinato de nove homes na madrugada do 15 ao 16 de outubro de 1936 na estrada de Baiona á Guarda, na chamada Volta dos 9.


Avoa, que son esas cruces?
Sonche fillo, a marca do crime, da infamia e a luz
taquigráfica que levanta acta para o auditorio
da historia. Ah, que baixo falas, avoa.
Non levantes a voz, neno, que non terás palabras
para os teus versos. Tanto ten, avoa, agora sei;
é unha historia covarde de horror e de espanto

co silencio do mar, testemuña de cargo, batendo
sobre as rochas e as penas, entre a brétema dun cabo:
cabo castigo, cabo tristura, cabo rocha cun
exército necrófago, oficiando na estrada as cunetas
da Bombardeira. As cruces son as cicatrices
da terra, o berro anónimo que se converte en rapsoda
da traxedia desde aquel mencer de outubro do 36,
cando unhas mans riscan o chan e serigrafían
a lembranza que agora se abraza na árbore dos heroes.
E quen as fai, avoa? A xente, que disque non se fan soas
e non levantes a voz, neno, que non terás palabras
para os teus versos. Ah, son as pegadas da rabia,
da rebelión que perpetúa ao vento a memoria coma
unha zanfona. As cruces, nove; unha por cada corpo sen vida:
nove na Volta dos Nove. Nove para esconxurar a infamia e
convocar as vítimas: o Manuel, o Felicísimo, o Ghonda,

o Lijó, o Rei Chiquito, o Fidel, o Pelonio, o Ferreiro
do Burgo, o Generoso. E a música, avoa? Son as
voces dos presos de Oia, que cantan coa tripa e
non levantes a voz, neno, que non terás palabras
para os teus versos. Son nove, avoa, nove imborrables
cruces con nomes de goma, nove pingas con que
a acordanza grava a metraxe inmedible dun crime
impune. Escoita, avoa, son as cruces as que levantan
a voz, e o seu eco de sangue érguese máis alá da dor,
máis alá do medo, máis alá do mar, máis alá do tempo.


FRAN ALONSO (inédito)